Draagkracht van de bodem
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De draagkracht van de bodem is de mate waarin de ondergrond een constructie kan ondersteunen zonder onaanvaardbare zetting (zakken) te ondergaan.
Omschrijving
Draagkracht, ook wel draagvermogen genoemd, is een cruciale factor in de bouw en civiele techniek voor de stabiliteit en veiligheid van bouwwerken. Het bepaalt in hoeverre de grond belast kan worden door bijvoorbeeld gebouwen, wegen of dijken. Een bodem met voldoende draagkracht kan het gewicht van een constructie overdragen naar dieper gelegen, stevigere grondlagen, zoals vastgepakt zand, sterk samengedrukte kleilagen of rotsbodem. Een lage draagkracht, vaak aanwezig in slappe gronden met veel klei en veen, kan leiden tot zettingen en verzakkingen van bouwwerken. Dit kan schade en in extreme gevallen instorting veroorzaken. De draagkracht is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder het type grond, de samenstelling van de bodemlagen, de dichtheid van de toplaag en de grondwaterstand. Een hogere grondwaterstand kan de draagkracht verminderen.
Bepaling van de draagkracht
De draagkracht van de bodem wordt vastgesteld door middel van geotechnisch onderzoek. Een veelgebruikte methode is sonderen, waarbij een conus met sensoren de grond wordt ingedrukt om de weerstand, wrijving en waterspanning te meten. Deze metingen geven inzicht in de bodemopbouw en de diepte van de dragende grondlaag. Ook boringen en laboratoriumonderzoek van bodemmonsters worden uitgevoerd om de eigenschappen van de grond te analyseren. Een andere methode om de draagkracht te bepalen, met name voor funderingslagen, is de dynamische plaatproef, waarbij de indrukking van de ondergrond onder belasting wordt gemeten.
Invloed op fundering
De draagkracht van de bodem is bepalend voor het type fundering dat nodig is voor een bouwwerk. Bij een hoge draagkracht kan soms volstaan worden met een fundering op staal, zoals strokenfunderingen of een funderingsplaat, waarbij de belasting direct op de draagkrachtige grond wordt overgebracht. Bij een geringe draagkracht zijn diepere funderingen noodzakelijk, zoals paalfunderingen, die de belasting afvoeren naar dieper gelegen draagkrachtige lagen. Het geotechnisch onderzoek en het daaruit voortkomende funderingsadvies helpen de constructeur bij het bepalen van de juiste funderingswijze.
Vergelijkbare termen
Grondmechanica
Gebruikte bronnen: